Actualités
 
Espace client

De beroepen bij het Grondwettelijk Hof tegen het Vlaams Ontslagdecreet: hebben de provinciale en lokale besturen iets te vrezen?

Publié le : 26/03/2024 26 mars mars 03 2024
Actualités du cabinet

Op 1 oktober 2023 trad het Vlaams decreet van 16 juni 2023 “tot wijziging van het Provinciedecreet van 9 december 2005 en het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, wat betreft de beëindiging van de hoedanigheid van het statutaire personeelslid” in werking.[1] Het nieuwe decreet heeft tot gevolg dat dezelfde ontslagregeling van toepassing is op statutaire en contractuele personeelsleden bij Vlaamse gemeente-, OCMW- en provinciebesturen. Deze Vlaamse besturen kunnen toepassing maken van de nieuwe regeling, zonder dat ze hiervoor hun lokale rechtspositieregeling moeten wijzigen.

De beëindiging van een statutaire tewerkstelling is nu dus mogelijk via opzegging omwille van een dringende reden of door overmacht.[2] Bovendien kan een tuchtprocedure sinds 1 oktober niet meer leiden tot een ontslag van ambtswege of een afzetting. Artikel 200, §1, 4° en 5° van het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur werd immers opgeheven zonder dat er overgangsbepalingen werden voorzien.[3]

Op 17 november 2023, 29 december 2023, 9 januari 2024, 10 januari 2024 en 11 januari 2024 werden er verschillende beroepen tot vernietiging van het Vlaams Ontslagdecreet van 16 juni 2023 ingediend bij het Grondwettelijk Hof (rolnrs. 8109, 8134, 8139, 8140 en 8141).[4] Deze beroepen kennen geen schorsende werking zodat de nieuwe ontslagregeling voor lokale en provinciale besturen (voorlopig) blijft gelden. Toch is enige voorzichtigheid geboden, want wat gebeurt er als het Grondwettelijk Hof het Vlaams Ontslagdecreet vernietigt?

Een vernietigingsarrest van het Grondwettelijk Hof heeft een absoluut gezag van gewijsde vanaf de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad. Het gaat dan over een gezag van gewijsde erga omnes, wat impliceert dat niet enkel de betrokken procespartijen, maar ook alle rechtscolleges, burgers en overheden die belast zijn met de uitvoering en de toepassing van de bestreden bepaling(en), gebonden zijn door het vernietigingsarrest.[5] Indien het Grondwettelijk Hof het Vlaams Ontslagdecreet van 16 juni 2023 (al dan niet gedeeltelijk) zou vernietigen, verdwijnen de betrokken bepalingen bijgevolg uit de rechtsorde en worden ze in principe geacht in rechte nooit te hebben bestaan.

Handelingen die hun rechtsgrond vinden in de vernietigde bepalingen kunnen deze rechtsgrond dus verliezen, tenzij het Grondwettelijk Hof de gevolgen van de vernietigde bepalingen (tijdelijk) zou handhaven. Artikel 8 van de Bijzondere Wet op het Grondwettelijk Hof laat inderdaad toe dat het Hof, bij wege van algemene beschikking, de gevolgen van de vernietigde bepalingen bepaalt die als gehandhaafd moeten worden beschouwd of voorlopig gehandhaafd dienen te worden voor de termijn die het Hof uitdrukkelijk vaststelt. Wanneer het Grondwettelijk Hof een decreet vernietigt, kunnen de rechten en plichten die zijn ontstaan uit dat decreet sinds de inwerkingtreding ervan, dus blijven gelden voor een bepaalde periode.[6]

Wanneer er geen handhaving van de gevolgen van de bestreden bepalingen van het Vlaams Ontslagdecreet van 16 juni 2023 zou worden voorzien, is de kans groot dat de eventuele vernietiging van deze bepalingen zou leiden tot de re-integratie van statutaire ambtenaren die overeenkomstig de nieuwe ontslagregeling werden ontslagen in de betrokken provinciale of lokale besturen. Vervolgens is het ook mogelijk dat de wedden die gedurende de periode tussen het ontslag en de re-integratie niet werden toegekend, retroactief moeten worden uitbetaald.

Immers kan, niettegenstaande de door de wetten en bijzondere verordeningen bepaalde termijnen reeds verstreken zijn, tegen de handelingen en verordeningen van de verschillende bestuursorganen voor zover die gegrond zijn op een bepaling van een decreet die door het Grondwettelijk Hof is vernietigd, elk administratief of rechterlijk beroep worden ingesteld dat daartegen openstaat binnen een termijn van zes maanden na de bekendmaking van het arrest van het Grondwettelijk Hof in het Belgisch Staatsblad.[7] Concreet zou dit willen zeggen dat er na de publicatie van het eventuele vernietigingsarrest een nieuwe termijn van zestig dagen zou lopen om een procedure op te starten tegen de administratieve rechtshandelingen die steunen op de vernietigde bepalingen van het Vlaams Ontslagdecreet.

Kortom, het Vlaams Ontslagdecreet van 16 juni 2023 heeft een grote impact gehad op provinciale en lokale besturen in Vlaanderen. Hoewel het momenteel van kracht is, blijft het belangrijk om de ontwikkelingen rondom de verschillende vernietigingsberoepen bij het Grondwettelijk Hof nauwlettend op te volgen.

Mocht u vragen of bedenkingen hebben, laat het ons weten!
 
[1] Art. 12 Decreet van 16 juni 2023 tot wijziging van het Provinciedecreet van 9 december 2005 en het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, wat betreft de beëindiging van de hoedanigheid van het statutaire personeelslid, BS 10 juli 2023.
[2] Artt. 3 en 8 Decreet van 16 juni 2023 tot wijziging van het Provinciedecreet van 9 december 2005 en het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, wat betreft de beëindiging van de hoedanigheid van het statutaire personeelslid, BS 10 juli 2023.
[3] Art. 10 Decreet van 16 juni 2023 tot wijziging van het Provinciedecreet van 9 december 2005 en het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, wat betreft de beëindiging van de hoedanigheid van het statutaire personeelslid, BS 10 juli 2023.
[5] Art. 9, § 1 Bijzondere Wet op het Grondwettelijk Hof.
[6] P. POPELIER, Procederen voor het Grondwettelijk Hof, Antwerpen, Intersentia, 2008, 371.
[7] Art. 18 Bijzondere Wet op het Grondwettelijk Hof.
Partager sur
Publier cet article Partager sur LinkedIn Partager sur Facebook Envoyer par E-mail

Auteurs

Daisy Daniels
Avocate collaboratrice-associée
XIRIUS PUBLIC, Droit administratif, Droit constitutionnel, Droit de la santé, Droit social de la fonction publique , Légistique, Métiers et professions réglementés
(00)
Voir l'auteur Contacter l'auteur Tous les articles de l'auteur
Patrik De Maeyer
Avocat Associé
XIRIUS PUBLIC, Droit administratif, Droit constitutionnel, Droit de l'énergie, Droit de l'environnement et de l'urbanisme, Droit des contrats et marchés publics, Droit social de la fonction publique , Expropriations, Urbanisme et aménagement du territoire, Métiers et professions réglementés
(00)
Voir l'auteur Contacter l'auteur Tous les articles de l'auteur

Historique

<< < ... 5 6 7 8 9 10 11 ... > >>
Navigateur non pris en charge

Le navigateur Internet Explorer que vous utilisez actuellement ne permet pas d'afficher ce site web correctement.

Nous vous conseillons de télécharger et d'utiliser un navigateur plus récent et sûr tel que Google Chrome, Microsoft Edge, Mozilla Firefox, ou Safari (pour Mac) par exemple.
OK